Γλωσσικές ασκήσεις

Να βρείτε τα συνώνυμα των λέξεων απόδειξη, αποτέλεσμα, απάτη και να σχηματίσετε φράσεις αφού συνδυάσετε τις λέξεις με τα κατάλληλα ουσιαστικά,

επίθετα ρήματα, π.χ. Υπάρχουν αδιάσειστες αποδείξεις για τη συμμετοχή

του σε αξιόποινες πράξεις.                             (σελίδα σχολικού βιβλίου 46)

Απάντηση:

Τα συνώνυμα των παραπάνω λέξεων είναι: απόδειξη = πειστήριο, αποτέλεσμα =

απόρροια, επακόλουθο, συνέπεια και απάτη = κατεργαριά, δολοπλοκία, εξαπάτηση, απατεωνιά.

Οι προτάσεις που ζητούνται είναι:

α) Υπήρχαν ενδείξεις για την προσαγωγή του κατηγορουμένου σε δίκη όχι όμως

και ατράνταχτες αποδείξεις που θα οδηγούσαν σε μια καταδικαστική απόφαση.

β) Τα ευεργετικά αποτελέσματα της αύξησης του Α.Ε.Π. και του ρυθμού ανάπτυξης της χώρας θα γίνουν φανερά την επόμενη πενταετία.

γ) Μεγάλη απάτη! Αγόρασε ένα αγροτεμάχιο με πλαστά συμβόλαια και το μεταπούλησε σε κάποιον άλλο.

Οι παρακάτω λέξεις και φράσεις χαρακτηρίζουν ένα επίσημο ύφος λόγου.

Προσπαθείστε να τις αποδώσετε με ύφος πιο ανεπίσημο και οικείο. (σελίδα σχολικού βιβλίου 46)

Απάντηση:

• μεταστροφή της κοινής γνώμης = αλλαγή της κοινής γνώμης

• προσηλυτισμός = κατήχηση

• φενάκη = απάτη

• εξύφανση δόλου = η οργάνωση, το στήσιμο μιας απάτης, ενός κόλπου

• παρείσφρηση λάθους = η κρυφή, η κατά λάθος εμφάνιση ενός λάθους

• βολιδοσκόπηση = η ανίχνευση, η εξιχνίαση της γνώμης των άλλων

• παραχάραξη της αλήθειας = η πλαστογράφηση, η νόθευση της αλήθειας

• εγκεφαλικός άνθρωπος = ο άνθρωπος της λογικής (ψυχρός υπολογιστής)

• αναιρέσιμο επιχείρημα = τρωτό επιχείρημα

• χειροπιαστή απόδειξη = φανερή, ατράνταχτη απόδειξη

• κατά μείζονα λόγο = κατά κύριο λόγο

• κατά τις ενδείξεις = σύμφωνα με τις ενδείξεις, όπως φαίνεται απ’ τις ενδείξεις

• εκλαμβάνω ως πιθανό = πιστεύω ως πιθανό, παίρνω ως πιθανό

• βαυκαλίζομαι = αυτοεξαπατώμαι, τρέφω ψευδαισθήσεις

• περιγράφω αδρομερώς = περιγράφω χοντρικά, περιγράφω σε χοντρές γραμμές

• απορρέει το συμπέρασμα = το συμπέρασμα βγαίνει, προκύπτει, παράγεται

• εικάζω ότι = πιστεύω ότι, υποθέτω ότι

• εκλαϊκεύω = κάνω κάτι πιο απλό για το λαό, απλουστεύω κάτι

• μηχανορραφώ = στήνω πλεκτάνες, ραδιουργώ

• εμπλέκω σε πλεκτάνη = μπλέκω κάποιον σε πλεκτάνη

• υπονομεύω = ενεργώ εναντίον κάποιου κρυφά και υπογείως

Να βρείτε αντώνυμα των παρακάτω λέξεων ή φράσεων (σελίδα σχολικού

βιβλίου 47)

Απάντηση:

• συμβιβάζεται με τη λογική # είναι ασυμβίβαστο με τη λογική (παραλογίζεται)

• παραδέχομαι ως έγκυρο # απορρίπτω (δεν δέχομαι) ως άκυρο

• εκλαμβάνω ως πιθανό # είναι βέβαιο, σίγουρο, «εκατό τοις εκατό»

• διατηρώ αμφιβολίες # έχω την απόλυτη βεβαιότητα

• ίσως (μάλλον, πολύ πιθανό) # οπωσδήποτε (σίγουρα, βέβαια)

• ατράνταχτο επιχείρημα # ασθενές, αδύναμο επιχείρημα

• ορθός συλλογισμός # λανθασμένος συλλογισμός (εσφαλμένος)

• επαρκής απόδειξη # ανεπαρκής απόδειξη

• προβλεπόμενο συμπέρασμα # απρόβλεπτο συμπέρασμα

Να δώσετε την κυριολεκτική σημασία των παρακάτω μεταφορικών λέξεων

και φράσεων. (σελίδα σχολικού βιβλίου 47)

Απάντηση:

• ενεδρεύω: παραμονεύω κάποιον ή κάτι για να το βλάψω

• αποκοιμίζω: κάνω κάποιον να κοιμηθεί

• αφιονίζω: χορηγώ σε κάποιον αφιόνι (ναρκωτικό που παράγεται από την οπιούχο παπαρούνα) προκαλώντας τη νάρκωσή του

• πέφτω σε παγίδα/ενέδρα: παγιδεύομαι

• πέφτω θύμα απάτης/πλεκτάνης: εξαπατώμαι

• μαλλιάζει η γλώσσα μου: βαριέμαι να λέω τα ίδια πράγματα συνεχώς

• χρησιμοποιεί αλχημείες για να πείσει: χρησιμοποιεί τεχνάσματα για να πείσει

(μόνο μεταφορική σημασία)

• με κάρφωσε πισώπλατα: με μαχαίρωσε (χτύπησε) πίσω στην πλάτη

• μου έριξε στάχτη στα μάτια: παραπλανώ κάποιον αποσπώντας την προσοχή του από εκεί που πρέπει (μόνο μεταφορική σημασία)